1) سوره یوسف، آیه 111.

2) کُمّلین = آنها که به کمال رسیده اند.

3) سوره هود، آیه 42.

4) به هنگام یادآوری صالحان، رحمت الهی نازل می شود.

5) سوره حجرات، آیه 13.

6) سوره اسراء، آیه 79؛ «و پاسی از شب را (از خواب برخیز، و) قرآن (و نماز) بخوان! این یک وظیفه اضافی برای توست؛ امید است پروردگارت تو را به مقامی در خور ستایش برانگیزد!»

7) سوره مزمل، آیه 20.

8) بحارالانوار، ج 13، ص 329؛ «امام صادق علیه السلام فرمود: در مناجاتی که خداوند با موسی علیه السلام داشت به وی فرمود: ای پسر عمران! دروغ می گوید کسی که گمان می کند مرا دوست دارد ولی زمانی که پرده شب انداخته می شود می خواب و مرا فراموش می کند، آیا این گونه نیست که دوست، خلوت با محبوب را دوست دارد.

9) توضیح آنکه محله حمام گلشن محل سکونت جناب شیخ مرتضی زاهد بود که هنوز هم آن منزل پایدار و برقرار می باشد.

10) فرمود: هرچیزی علامتی دارد، علامت یقین تو چیست؟ عرض کرد: گویا اهل بهشت را می بینم که به دیدار یکدیگر می روند و اهل جهنم را می بینم که در آن عذاب می شوند.

11) لباس دشمنان مرا نپوشید، از غذای آنان استفاده نکنید، همشکل آنان نشوید، وگرنه دشمن من خواهید شد، همان طور که آنان دشمن من هستند.

12) مخالطه = همنشینی.

13) مرجع کل شیعه در زمان خودش.

14) در حال حاضر آب آن تخلیه و در تصرف میراث فرهنگی می باشد.

15) سوره اسراء، آیه 79؛ «و پاسی از شب را (از خواب برخیز، و) قرآن (و نماز) بخوان! این یک وظیفه اضافی برای

توست؛ امید است پروردگارت تو را به مقامی در خور ستایش برانگیزد!».

16) تلخیص از کتاب آقا شیخ مرتضی زاهد، تألیف محمّد حسن سیف اللهی.

17) به نقل از کتاب شیخ مرتضی زاهد.

18) سوره مریم، آیه 15؛ «سلام بر او، آن روز که تولّد یافت، و آن روز که می میرد، و آن روز که زنده برانگیخته می شود!».

19) خوشا به حال مردمی که از جهاد اصغر برگشته اند. بر شما باد به جهاد اکبر. گفته شد ای رسول خدا جهاد اکبر چیست؟ فرمود: جهاد و مبارزه با نفس امّاره.

20) همیشه.

21) مطرب ها، خواننده ها.

22) چشم پوشی.

23) پیامبر خداصلی الله علیه وآله به ما امر فرموده بودند که با اهل معاصی و گناه، با چهره عبوس و گرفته برخورد کنیم.

24) برگرداندم.

25) سوره بقره، آیه 282.

26) پزشکان.

27) گویا بر سر آنان کبوتری نشسته و کوچک ترین حرکتی نداشتند».

28) مراقب زیرکی مؤمن باشید چرا که به نور الهی می نگرد».

29) چاپلوسی.

30) گوارا باد بر صاحبان و دارندگان چنین نعمت هایی!»

31) بسیار شوخ طبع.

32) سوره رحمن، آیه 60؛ «آیا جزای نیکی جز نیکی است؟!» .

33) خریداری کنند.

34) اباعبداللَّه الحسین علیه السلام.

35) چارچوب.

36) مرحوم آیت اللَّه حاجی آقا یحیی سجادی قبل از مرحوم آیت اللَّه حاجی سیّد احمدی خوانساری، همزمان حیات حاجی آقا مقدّس در مسجد آقا سیّد عزیز اللَّه اقامه جماعت می نمود.

37) هر که تقوا پیشه کند و خود را صالح نماید از ما اهل بیت خواهد شد. عرض شد: ای فرزند رسول خدا، از شما اهل بیت خواهد شد؟ فرمود: آری از ما اهل بیت علیهم السلام می شود.

38) سوره طلاق، آیه 2 و 3. «هر کس تقوای الهی پیشه کند، خداوند راه نجاتی برای او فراهم می کند و او را

از جایی که گمان ندارد روزی می دهد؛ و هر کس بر خدا توکّل کند، کفایت امرش را می کند».

39) مؤمن زیرک است.

40) مؤمن به نور خداوند نظر می کند.

41) به بنده الهام شد.

42) بحارالانوار، ج 75، ص 159؛ کشف الغمه، ج 2، ص 113.

43) سوره یوسف، آیه 76؛ «و برتر از هر صاحب علمی، عالمی است!»

44) سوره انسان، آیه 3؛ «ما راه را به او نشان دادیم، خواه شاکر باشد (و پذیرا گردد) یا ناسپاس!».

45) سوره حشر، آیه 7؛ «آنچه را رسول خدا برای شما آورده بگیرید (و اجرا کنید)، و از آنچه نهی کرده خودداری نمایید؛ و از (مخالفت) خدا بپرهیزید که خداوند کیفرش شدید است!».

46) سوره زخرف، آیه 67؛ «دوستان در آن روز دشمن یکدیگرند، مگر پرهیزگاران!» .

47) اگر بخواهید به مقام و منزلت و موقعیت معنوی جناب شیخ آگاه شوید به کتاب «نشان از بی نشان ها» تألیف علی مقدادی اصفهانی فرزند معظم له مراجعه شود.

48) توضیح آنکه مرحوم حاج سیّد مصطفی خرازی مفسری بود که جلسه قرائت قرآن و تفسیر داشت و مرحوم شهید رجایی در نوجوانی در جلسه تفسیر ایشان شرکت می نمود. در یکی از نطق های خود به این جلسه تفسیر اشاره نموده است.

49) افراد به کمال رسیده و یگانه روزگار.

50) شخصی که می خواهد غرق شود، به هر چیزی که دستش برسد چنگ می اندازد».

51) عنان و سررشته تمام کارها به دست اوست، و هرکسی از قدرت او استمداد می جوید».

52) ای بنده من اطاعت مرا کن تا تو را مثل خودم کنم، من به اشیاء می گویم موجود شو، موجود می شود، تو هم بگویی موجود شو تا موجود شود».

53) سوره لقمان، آیه 19؛ «زشت ترین صداها صدای

خران است» .

54) کاسب دولت خداست».

55) به هم زدن توافقی معامله را اقاله گویند.

56) نقل از کتاب دارالسلام میثمی عراقی، متامه چهاردهم، ص 493.

57) راست فرموده است جد من امیرالمؤمنین علیه السلام».

58) ترس ها.

59) یک دهم یا یک صدم؟»

60) سوره مریم، آیه 71.

61) آهن گداخته.

62) اصرار.

63) ای محمّد ای فاطمه، ای صاحب الزمان مرا دریاب و به هلاکت نینداز».

64) نقل از کتاب دار السلام، عراقی میثمی، ص 317.

65) قسمتی از دعای ندبه.

66) قسمتی از دعای زیارت صاحب الأمرعلیه السلام.

67) بهترین مردم کسی است که به مردم نفع برساند».

68) برگفته از آیات 15 و 16 سوره غاشیه.

69) دارالسلام عراقی میثمی، ص 431 در باب مکاشفات.

70) گوارایش باد! باز هم گوارایش باد!

71) همانند خورشید در وسط روز است».

72) نقل از کتاب دارالسلام آقای شیخ محمود عراقی میثمی.

73) دارالسلام،محمود عراقی، ص 377 «ماشمارا رهانمی کنیم و فراموشتان نمی نمائیم».

74) سوره عنکبوت، آیه 69؛ «و آن ها که در راه ما (با خلوص نیّت) جهاد کنند، قطعاً به راه های خود، هدایتشان خواهیم کرد».

75) همچنین کتاب شب های پیشاور از تألیفات ایشان است.

76) توضیح آنکه چون حدود چهل الی پنجاه سال از این قضیه می گذرد شاید بعضی از فقرات فرمایشات ایشان نقل به معنا شود.

77) سوره آل عمران، آیه 54.

78) توضیحی در رابطه با جا به جایی دو قبر مبارک صحابی پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله؛ حذیفه بن یمانی و جابر بن عبداللَّه انصاری در مداین عراق، شبی به محضر حضرت آیت اللَّه خرازی «دام ظله العالی» شرفیاب شدم. سخن درباره جابر بن عبداللَّه انصاری و حذیفه بن یمانی دو صحابی گرامی پیامبرصلی الله علیه وآله به میان آمد. معظم له فرمودند: این داستان را من هم از

مرحوم حاج سلطان الواعظین شنیده ام که فرمودند در بغداد برای دیدار مرحوم آیت اللَّه حاج سیّد محمّد صدر که در آن زمان نخست وزیر حکومت فیصل و از دوستان بودند به خدمت ایشان رسیدم. مشاهده نمودم که ایاب و ذهاب زیادی در بیت ایشان می باشد. معظم له موقعیت قبرین جابر و حذیفه را که در معرض خطر طغیان آب دجله قرار گرفته بود برایم شرح دادند و فرمودند که من عازم دجله می باشم. و من هم اظهار تمایل نمودم که معیت ایشان باشم و معظم له با پیشنهاد بنده موافقت نمودند و به اتفاق به کنار دجله رفتیم و پس از نبش قبرین، آقای صدر داخل قبر شدند و دو جنازه مطهر را خارج نمودند و آنچه را که این جانب در متن مرقوم نموده ام مطالبی می باشد که از لسان مرحوم حاج سلطان الواعظین شنیده ام. معلوم نیست این اختلاف نقل از کجا نشأت گرفته. در هر حال در اصل موضوع اختلافی نمی باشد.

79) خدایا من قلوب اولیا و دوستانت را لرزاندم، مرا ببخش».

80) تو در دنیا و آخرت حر و آزاد هستی همان طور که مادرت تو را نام گذاشته است».

81) سوره نساء، آیه 95.

82) سیلاخوری تفنگ دارانی بودند که از طرف دولت برای حفاظت منزل شیخ شهید فرستاد شده بودند و شیخ آنها را مرخصی نموده بود.

83) ناد علی یکی از خدمتگزارهای حاج شیخ بود که از همان ساعت توقیف تا وقت اعدام مراقب حالات ایشان بود.

84) سوره مؤمن، آیه 44.

85) نقل از کتاب روزنه هایی از عالم غیب.

86) وروی اجساد پاک مسجدیان دین باور شهید و مجروحین زنده بگو رفته مسجد گوهرشاد به رقص و پایکوبی

برخاستند و جشنواره ها راه انداختند و شعرها سرودند و شب شعر برپا داشتند و از دیکتاتور خون آشام ستایش ها نمودند و سپس بعد از اتمام جشن به طور دسته جمعی به حرم مطهر حضرت ثامن الحجج رفته و تبریک بی حجابی نسوان را به محضر حضرتش عرضه داشتند (زهی وقاحت و بی شرمی و بی دینی) امّا دیری نپائید، شهریور 1320 فرا رسید (دست غیب آمد و بر سینه نامحرم زد) دیکتاتور خون آشام از ایران گریخت و دوران سیاه خفقان بار بیست ساله حکومت ننگینش به پایان رسید «اَللَّهُمَّ الْعَنْ أَوَّلَ ظالِمٍ ظَلَمَ حَقَّ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، وَآخِرَ تابِعٍ لَهُ عَلی ذلِکَ اَللَّهُمَّ الْعَنْهُمْ جَمِیعاً».

87) عمامه تاج ملائکه است».

88) هر کسی که چهل شب را خالصانه و برای خدا به صبح برساند چشمه های حکمت از قلبش به زبانش جاری خواهد شد».

89) ارشاد مفید جلد اوّل، ص 230، من کلامه علیه السلام فی ذکر خیار الصحابه و زهادهم ما رواه صعصعه بن صوحان العبدی قال... .

90) ارشاد مفید، ج 1، ص 231. من کلامه علیه السلام فی صفه شیعه المخلصین ما رواه نقله الاثار.

91) ارشاد مفید، ج 1، ص 135.

92) ارشاد مفید، ج 1، ص 101.

93) ارشاد مفید، ج 1، ص 340.

94) محدث؛ کسی است که فرشته با او تکلم می نماید و همچنین صاحب اسم اعظم و عالم به غیب و دارای علم منایا است».

«منایا؛ یعنی مرگ هر کسی را در هر کجا می داند. و در درجه دهم ایمان می باشد»

95) روی مفید فی کتاب الاختصاص.

96) معول: میله آهنی است که لبه آن پهن و تیز می باشد که در فارسی به آن دیلم می گویند: زمانی که کلنگ نتواند در کندن

زمین سخت، کاری از پیش ببرد از او بهره می گیرند.

97) مجمع البلدان، ج 4، ص 175.

98) عزی نام یکی از بت های زمان جاهلیت بود.

99) واقدی، مغازی، ص 771.

100) سوره عنکبوت، آیه 69؛ «و آن ها که در راه ما (با خلوص نیّت) جهاد کنند، قطعاً به راه های خود، هدایتشان خواهیم کرد».

101) سوره آل عمران، آیه 144.

102) ارشاد مفید، ج 1، ص 177.

103) اثبات الهداه، شیخ حرّ عاملی، ج 4، ص 526.

104) اثبات الهداه، ج 4، ص 522.

105) اثباه الهداه، ج 4، ص 566.

106) اثبات الهداه، ج 4، ص 464.

107) اثبات الهداه، ج 4، ص 462.

108) اثبات الهداه، ج 4، ص 598.

109) اثبات الهداه، ج 4، ص 470.

110) اثبات الهداه، ج 4، ص 504.

111) اثبات الهداه، ج 4، ص 565.

112) سوره انبیاء، آیه 107.

113) مدام؛ یعنی «می».

114) سوره انسان، آیه 21.