فصل چهارم (در صدق)
قال سبحانه: «يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَ كُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ».[1] صدق در لغت، راست گفتن و راست كردن وعده باشد، و در اين موضع مراد راستى است هم در گفتن، و هم در نيت و عزم، و هم در وفاى به آنچه زبان داده باشد و وعده كرده باشد، و هم در تمامى حالها كه پيش آيد او را.
و صديق كسى است كه در اين همه او را راستى پيشه و ملكه بود، و البته خلاف آنچه باشد در هر باب از او نتوان يافت نه به عين، نه به اثر.
و علما گفته اند كه هر كس چنين باشد خوابهاى او نيز همه راست بود و راست آيد، و «رِجالٌ صَدَقُوا ما عاهَدُوا اللَّهَ عَلَيْهِ»[2] در شأن ايشان آمده است، و صديقان را با پيغمبران و شهيدان در يك سلك آورده اند، قال اللّه تعالى: «فَأُولئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مِنَ النَّبِيِّينَ وَ الصِّدِّيقِينَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِينَ»[3]، و پيغمبران بزرگ را مانند إبراهيم و ادريس به صدّيقى وصف كرده اند «إِنَّهُ كانَ صِدِّيقاً نَبِيًّا»[4]
و ديگران را فرموده اند: «وَ جَعَلْنا لَهُمْ لِسانَ صِدْقٍ عَلِيًّا»[5] و چون راه راست نزديكترين راهى باشد به مقصد آن كسى [6] را كه [7] به طريق مستقيم سلوك كند اميدوارترين كس به وصول به مقصد باشد إن شاء اللّه تعالى.
---------------------------------------------------
[1] توبه- 119.
[2] احزاب- 23.
[3] نساء- 69.
[4] مريم- 41 و 56.
[5] مريم- 50.
[6] به مقصد وصول به مقصد از كسى كه بر طريق( ن)
[7] به وصول به مقصد از كسى( گ).