1. محاسبه نفس

بر معتكف لازم است در ايام اعتكاف با قرار دادن وجدان و عقل درمقام قضاوت، تمام اعمال و افعال گذشته خود را مورد بررسى و تجزيه و تحليل قرار دهد.

2. نظافت مسجد

معتكفان بايد احترام مسجد را رعايت كنند و آن را تميز نگه دارند؛ چرا كه دين اسلام، دين نظافت و پاكى است.

3. استفاده از فرصت ها

اعتكاف فرصتى است مناسب جهت خواندن نماز، دعا، توبه و استغفار، مطالعه كتاب هاى سازنده و خوددارى از سرگرمى هاى غفلت زا.

4. رعايت احكام مسجد

بر معتكف لازم است بر احكام مسجد حرمت نهد؛ از جمله احكام مسجد، حرمت نجس كردن زمين، ديوار و سقف، بام و داخل مسجد و وجوب تطهير نجاست از مسجد است. از ديگر احكام مسجد، حرمت تخريب مسجد و وسايل مربوط به مسجد و همچنين حرمت بيرون بردن وسايل آن مى باشد.

5. عدم ايجاد مزاحمت براى ديگران

معتكفان بايد اعمال اعتكاف را به گونه اى انجام دهند كه مزاحم ديگر افراد نشوند.
در روايتى آمده است كه پيامبر(صلی الله علیه وآله) معتكف بودند؛ عده اى با صداى بلند قرآن (يا نماز) مى خواندند، آن حضرت پرده را كنار زده، فرمودند:
ألا انَّ كُلُكُم يُناجى رَبَّه فلا يُؤذين بَعضكم بعضاً[1]
آگاه باشيد هريك ازشما كه باخداى خود نجوا و مناجات مى كند، ديگرى را اذيت نكند.

6. پرهيز از صحبت هاى دنيوى

سزاوار است معتكفين سه روزى را كه در خانه خدا ميهمان هستند، اوقات خويش را صرف عبادت نموده و از صحبت هاى دنيوى بپرهيزند.

7. كم خوردن و سادگى در انتخاب نوع غذا

لازم است معتكف به ميزانى غذا تناول كند كه حال عبادت داشته باشد و از پرخورى پرهيز كرده و به ميزان نياز، آب و طعام استفاده نمايد و خود را هميشه براى عبادت، سبك و آماده نگه دارد.

8. كم خوابيدن

9. برنامه ريزى و تنظيم برنامه روزانه اعتكاف

10. رعايت آداب معاشرت

11. پيوسته با وضو بودن

12. قرائت قرآن

13. حفظ حال معنوى خود در طول اعتكاف و بعد از آن

--------------------------------------
[1]  تنوير الحوالك، جلال الدين سيوطى، ص 101.