خداوند در قرآن می فرماید:
إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطانِ کانَ ضَعیفاً؛[۱]
مکر و سیاست شیطان، بسیار سست و ضعیف است.
خداوند در این آیه شریفه، ضعف را به کید شیطان اسناد داده است و می فرماید: کید شیطان، ضعیف است. این نسبت، یک حقیقتی است که بسیار جای تأمّل دارد.
کسی که می خواهد مسیری را به سمت رشد برود، ابتدا گروهی از شیاطین، شروع می کنند به فریب دادن؛ تا او را از صحنه، منحرف کنند و رو به ضعف بکشانند. گروهی از آن ها علائم مسیر را پاک می کنند؛ اگر مثلاً باید به سمت راست برود، تابلوهای نشانگر جاده را به سمت دیگر می گذارند. از این نوع کیدها زیاد به کار می  برند. مؤمن اگر به همراهی یاد خدا حرکت کند، دلش لحظه به لحظه به خدا وصل است و کید شیطان به جایی نمی رسد. برای مؤمن، نیروی های حقّ و نور، به صورت یک شهاب از ناحیه الطاف حقّ می آید؛ گروهی از شیاطین را از بین می برد و کیدهای آن ها را باطل می کند. نیّت، توجّه و توکّل به حقّ تعالی، نقشه های باطل آن ها را نقش بر آب می کند؛ مگر اینکه ذخیره منفی، منفی گرایی و پشتوانه های شهوانی در درون دل – مثل ریاست خواهی و دنیاطلبی – به قدری زیاد باشد که باعث شود انسان ضرر ببیند و وسوسه شیطان در او تأثیرگذار شود؛ وگرنه کید شیطان به خودی خود نمی تواند یک نفر را از راه، منحرف کند؛ بلکه فقط مُعدّ و زمینه ساز انحراف، قرار می گیرد.
باید درباره این موضوع کار شود که چرا این قدر برای شیطان امکانات هست؟ در روایات نقل شده است:
شیطان مانند خون، در رگ و ریشه بنی آدم است[۲].
ولی در نهایت، کیدش ضعیف است؛ چرا که بشر، ابزاری در دست دارد که اگر کید شیطان، قویّ هم باشد، می تواند آن را از بین ببرد.
افرادی که در راه باطل می روند، خیلی امور دست به دست هم داده است تا این ها به باطل رفته اند؛ یکی از آن ها این است که آن ها می توانسته اند خوب باشند؛ ولی خوب نشده اند؛ یعنی اراده خودشان هم دخالت داشته است؛ و گرنه وسوسه شیطان به تنهایی کسی را به باطل و گمراهی نمی کشاند. همان طور که امام کاظم علیه السلام به جناب هشام فرمودند:
فَإِنَّهُ أَضْعَفُ مِنْکَ رُکْناً فِی قُوَّتِهِ وَ أَقَلُّ مِنْکَ ضَرَراً فِی کَثْرَهِ شَرِّهِ إِذَا أَنْتَ اعْتَصَمْتَ بِاللَّهِ وَ مَنِ اعْتَصَمَ بِاللَّهِ فَقَدْ هُدِیَ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِیمٍ؛[۳]
ابلیس با همه قدرتش، از تو ناتوان تر است و با همه بدی اش، کمتر از تو مى تواند ضربه بزند اگر تو به خداوند پناه برى. و هر کس به خدا پناه ببرد، هر آینه به راهى راست هدایت شده است.
---------------
پی نوشت:
[۱] . سوره نساء، آیه ۷۶.
[۲] . بحارالانوار، ج۶، ص ۱۸.
[۳] . بحار الانوار، ج ۱، ص ۱۵۷.
-----------
منبع : بنیاد هاد