با زنی كه مدام به شوهرش دروغ می گوید و به او اهانت می كند و اصلا مطیع و راز نگهدار شوهرش نیست، چه باید كرد؟
دانشجوی گرامی؛ احساس چنین شوهری را به عنوان فردی که خواهان آن است که با حفظ کرامتش در کنار همسر خود از زندگی مشترکش لذّت ببرد، درک نموده و امیدواریم
ان­شاءالله مسائلی که در زندگی زناشویی خود با آن مواجهند، به زودی برطرف گردد.
در ابتدای پاسخ خود متذکّر این نکته می ­گردیم که تعدّد موضوعات متن ارسالیتان، موجب می­ گردد پاسخ ارسالی ما اندکی طولانی گردد؛ لذا ابتدا پس از ذکر مقدّمه ­ای کوتاه به مواردی کلّی به عنوان راهکار علاج اخلاق سوء همسر اشاره نموده و در نهایت با ذکر نمونه­ ای(علاج اهانت و بددهنی همسر) به پاسخ خود خاتمه خواهیم داد.
نکته بسیار مهمّی که نه در زمینه این سؤال بلکه در مسایل مختلفی که در زندگی مشترک پیش می­ آید، باید بدان توجّه داشت این است که متأسفانه گاه افراد از مسایلی که باید قبل از ازدواج نسبت بدان حساس باشند و سعی کنند کفو خود را با توجه بدان برگزینند غفلت نموده و با ورود به زندگی مشترک تازه این موضوعات برایشان نمود پیدا می­کند. توجه داشته باشید که هر قدر مسأله این چنینی مهم باشد مطمئناً طرز برخوردی متفاوت و سازگارانه­ تر(نه سازش پذیرتر) از زمان قبل از ازدواج را می ­طلبد.
به عنوان مثال روحیّه بددهنی، عدم اطاعت از شوهر و ... که در متن ارسالی خود بدان اشاره نمودید، از عواملی هستند كه می ­توانند موجب اختلاف و ناسازگاری در خانواده­ ها گردد؛ لذا دقت نظر در گزینش همسری مناسب، لازم است، امّا اگر فردی بعد از ازدواج تازه فهمید که نسبت به این موضوعات غفلت نموده و همسرش آن کسی که می­خواسته نبوده نه تنها باید مسئولیت انتخاب خود را بپذیرد، بلکه باید سعی نماید از طریق راهکارهای صحیح و بی­تنش مقدّمات اصلاح طرف مقابل را با دلسوزی تمام فراهم نماید؛ زیرا به هرحال در مقابل انتخاب چنین همسری مسئول بوده و باید نسبت به تحمَل تبعات چنین گزینشی خود را آماده نمایید.
از سوی دیگر شایسته است هر چه زودتر برای همگرایی افکار و اندیشه­ های خود و همسرش راهی بجوید و با رعایت اصول ارتباط سالم و درست میان خود و ایشان و با صبر و مدارا زمینه بروز اختلافات را از بین ببرد؛ زیرا ناسازگاری زوجین عوارض فردی، اجتماعی و خانوادگی بر خود طرفین و اطرافیان آنها (مثل بی حوصلگی و عدم نشاط ,انزوا و خود کم بینی ,پرخاشگری ,بدخلقی و...)(1)[1] را به دنبال دارد.
در تغییر اخلاق بد همسر باید به این نکته توجه داشت که زن و شوهر در یکدیگر تأثیر فراوان داشته و موجب آرامش همدیگر می ­شوند. در واقع زن بهترین یاری رسان برای شوهر خود است و شوهر بهترین یاور برای زن. هر یک از این دو بهترین منبع مهربانی و مودّت به یکدیگر بوده و با ابراز عشق و علاقه قادر هستند دردهای روحی و روانی همدیگر را التیام بخشیده و به دنبال آن اخلاق بد همدیگر را اصلاح نمایند.
 زیرا هیچ یک از رفتارهای انسان بدون علّت و دلیل نیست. با شناخت درست دلایل هر رفتار، می ­توان از بروز و ظهور آن با خبر شد و با بررسی علل آن می­توان برای حل آن اقدام کرد.
برخی از این علل می­ تواند تربیت غلط، شکست و ناکامی و یا دوستان و معاشران ناسالم باشند که به عنوان مثال می­توان با آگاهی از نوع ناکامی­های همسر با جبران تدریجی آنها به بهبود رفتار وی پرداخت.
گاهی از مواقع نیز مثلاً ممکن است تنها دلیلی که باعث گردیده زن به افشای راز زندگی مشترک بپردازد این باشد که هنوز نمی­ داند مصداق« راز» در زندگی زناشویی چیست. در چنین مواردی اگر سعی و تلاش شوهر برای تفهیم این مسأله به زن کارساز نیفتد، لازم است زمینه چنین رفتاری را از همسر خود بازستاند. به این طریق که از این به بعد مواردی را که به نظرش راز هستند با همسر خود در میان نگذارد.
 عقل و تدبیر اقتضاء دارد همان ­گونه که برای درمان بیماری­های جسمی به پزشک ماهر مراجعه می­کنیم، برای حل مشکلات اخلاقی و رفتاری نیز نزد متخصّص دیندار و امین رفته و از کمک تخصّصی وی برای حل مسائل زندگی مشترک بهره بگیریم.
  بدون شک برطرف شدن اخلاق نامناسب همسر به فرصت و حوصله نیاز دارد. شریک زندگی به وسیله زمینه­ سازی و در نهایت بهسازی اخلاق و رفتار همسر خود نه تنها به بهبود شرایط زندگی خود کمک می­ کند، بلکه برای خود پاداش اخروی نیز به دست می ­آورد. برای این منظور ابتدایی­ ترین کار این است که باید واقعیّت­ها را بدون سرزنش و تحقیر قبول کرده و در جهت اصلاح سعی و کوشش نمود.
در مورد نحوه برخورد با بددهنی و اهانت همسر به طور کلّی گفتنی است که گرچه حق دفاع برای همه كس در چنین شرایطی محفوظ است؛ ولی دفاع منحصر در مقابله به مثل و خشمگین شدن در مقابل چنین افرادی نیست، بلکه با حفظ آرامش و فرو بردن خشم نیز می ‏توان از خویش دفاع كرد؛ لذا از چنین شوهری انتظار می­ رود که در گام اوّل طبق آموزه­ های قرآن مجید که یكی از اوصاف پرهیزكاران را« والكاظمین الغیظ»[2] می‏ داند و این صفت را مقید به قید و وصفی نكرده است( یعنی در هر حال این صفت، پسندیده و قابل تحسین است)، عمل نماید؛ زیرا این تصوّر باطلی است كه گمان نماید با خشمگین شدن در مقابل چنین فردی و مقابله به مثل می ­توان او را اصلاح کرد؛ زیرا نه تنها چنین عکس العملی به اصلاح همسرش نمی­ انجامد، بلکه باعث تنبیه و مجازات وی نیز نشده و حتّی باعث نمی­ گردد خودش نیز تخلیه شود.
امام علی‏ علیه ‏السلام شنیدند كه مردی به قنبر دشنام می‏ گوید و قنبر برای جواب او خود را آماده كرده است. حضرت فرمود:« قنبر آرام باش! دشنام گویی را با خواری و بی­ اعتنایی واگذار كه با این كار خدا را خشنود و شیطان را خشمگین می‏ سازی و دشمنت را كیفر می ‏دهی» سپس قسم یاد كرد كه هرگز شخص با ایمان، پروردگار خود را از چیزی مانند حلم راضی نساخته و شیطان را از عملی مثل سكوت، خشمگین نكرده و احمق را همانند خاموشی مجازات ننموده است.[3]
در گام بعد و برای تغییر و اصلاح رفتار همسرش سعی نماید علّت بددهنی و اهانت ایشان را نسبت به خود بیابید. برای اینکار مواقعی را که وی دچار چنین رفتاری شده لیست نموده و بکاود. مطمئن باشد با اینکار کمک شایان توجّهی به حل مسأله خواهد نمود؛ زیرا از یک سو هم به علّت رفتار وی پی ­خواهد برد هم اینکه متوجّه
می­ گردد چه رفتار و عکس­ العملی از سوی او باعث تشدید یا کاهش رفتار نامطلوب همسرش خواهد شد.
به عنوان مثال ممکن است به این نتیجه برسد که وقتی از زنان دیگر نظیر مادر و یا خواهر خود در مقابل همسرش تعریف می­ کند وی حسّاس شده و در عکس­ا لعملی شدید و فقط برای ابراز ناراحتی خود دهان به الفاظ ناشایست می ­گشاید. مسلّم است در چنین مواردی شایسته است از تعریف زناندیگر در مقابل او جداً خودداری کند.

در ادامه و به عنوان راهکار شایسته است:
1. تا جایی که در توان دارد، از درگیری لفظی با وی اجتناب کند.
2. هرگز مقابله به مثل ننموده و بددهنی ­های وی را جواب ندهد.
3. در هر حال سعی کند متانت خود را در کلام و رفتار حفظ نموده و عفّت کلام را در مقابل همسرش کاملاً رعایت کند.
4. در مواقع بددهنی همسرش سکوت کند، اما اگر با سکوت وی، او بیشتر عصبی شده و بددهنی می کند، سکوت نکرده، بلکه با او به آرامی و مؤدبانه صحبت نماید.
5. در مواقعی که با همدیگر خیلی خوب هستند با آرامش و زبان خوش به او بگوید که جنبه­ های بسیار مثبتی دارد و حیف است که حرفهای بد از دهانش خارج شود.
6. احادیثی از معصومین درباره بددهنی و حرف­های زشت برای او به شیوه مستقیم و غیرمستقیم بیان کنید.
7. در صورت امکان با خانواده­ هایی که از نظر اخلاقی و شخصیتی در سطح مطلوبی هستند رفت و آمد داشته باشند تا به مرور زمان اخلاق و رفتارشان در همسرش مؤثّر افتد.
8. در صورتی که همسرش دوستان ناباب و بددهن دارد سعی کند ارتباط او را با آنها به روشهای مختلف و با ذکاوت کمتر و در نهایت قطع کند.
9. اگر همسر و یا خانواده همسرش با مشکلی مواجه می­ شوند با او همدردی نماید تا احساس کند خود و کارهایش برای او مهم هستند.
10. از معجزه ابراز محبّت و تکریم شخصیّت همسرش در خلوت و جمع غافل نگردد؛ زیرا همه انسانها بالطبع دوستدار محبّت­ند و حاضر نیستند به هر قیمتی خود را از چنین کانون آرامش بخشی محروم سازند؛ لذاست که در اینصورت سازگاریشان با اطرافیان و به ویژه با فردی که به وی محبّت می­ کند بیشتر خواهد شد.
[1] اکبری ،محمود ،زندگی شیرین .انتشارات گلستان ادب ،بهار 1383
[2] آل عمران (3)، آیه 134.
[3] . سفینة البحار، ج 1، ماده حلم، ص 300
---------------------------------------
منبع: پرسمان دانشجویی اخلاق وعرفان