یكی از دوستانم به تازگی ازدواج كرده است و الآن در دوران عقد است. او خیلی نسبت به همسرش بددل است و دائم نگران است كه او كجاست. با این كه به گفته خودش تا الآن هیچ موردی هم از او ندیده است. برای درمان این حالت باید چه كار كند؟
دوست گرامی، یاری رساندن به دیگران در حل مشكلات زندگی، نشان از توفیق فراوانی است كه شما دارید. از اعتمادی كه به ما دارید خوشحالیم.
در پاسخ به سوالی كه مطرح نمودید، به این نكته توجه كنید كه مخاطب ما در پاسخگویی، دوست شماست كه مبتلا به سوءظن نسبت به همسرش است. دقت در مطالب ارائه شده و راهكارها، در حل مشكل ایشان مفید خواهد بود.
برادر عزیز، ابتدا نگاهی به حالت سوءظن شما به همسرتان می اندازیم، سپس راهكارهای تقویت ارتباط عاطفی بین همسران را بررسی می نماییم.
همانگونه كه می دانید، پیوند ازدواج بین مرد و زن براساس احساس نیاز به آرامش و لذت است. قرآن زن و مرد را لباس یكدیگر مى داند (بقره، آیه 187) و شرط رسیدن به آرامش را عشق و مودت معرفى مى كند( روم، آیه 21 )عشق به همسر مانند نهال درختى است كه اگر به او توجه نشود خشك مى شود. پس لازم است دائما تقویت شود و از آسیب ها دور بماند. سرمایه اصلى زندگی، محبت و عشق همسران نسبت به یكدیگر است. كسی كه در زندگى نسبت به عشق همسرش بى تفاوت باشد بهاى سنگینى را تحمل خواهد كرد.
برادر گرامی، در اسلام شدیداً از ترتیب اثر دادن به گمان هاى بیهوده و بى اساس منع گشته و از انسان ها خواسته شده تا زمانى كه به مسأله اى یقین و علم پیدا نكرده اند، درباره آن قضاوت نكنند؛ چرا كه عمل به ظنّ و گمان، رابطه بین آدمیان را دچار تشویش و سستى كرده واعتماد را در جامعه از بین مى برد. پیشوایان دینى و امامان(علیهم السلام) از ما خواسته اند كه كارهاى برادران و خواهران مسلمان خود را بر بهترین شكل حمل نماییم و حتى اگر حمل بر صحت و درستى آن مشكل است، تلاش كنیم تا وجه خوبى برایش پیدا کنیم در غیر این صورت همیشه انسان از دیگران و گفتار و كردار آنان وحشت داشته و چنین خواهد پنداشت كه هر عملى كه انجام مى دهند علیه او صادر گردیده است. حضرت على(علیه السلام) فرمود: «مراقب باش كه سوء ظن بر تو غلبه پیدا نكند، به درستى كه بدگمانى هیچ رفاقتى را بین تو و دوستت باقى نمى گذارد»، (بحارالانوار، ج 77، ص 207)
تا انسان یقین به بدى كسى نداشته باشد حق ندارد به او بدبین شود، بلكه باید نسبت به او خوش بین باشد. گمان بد و بدبینى وقتى رواست كه انسان یقین به بدى داشته باشد وگرنه باید خوش بین باشد.
سوء ظن یكى از گناهان و محرمات مى باشد و اگر كسى به صرف دیدن یا شنیدن چیزى به كسى گمان بد ببرد مرتكب حرام شده است چه رسد كه این بدبینی حاصل توهم و تخیل فرد باشد. البته تذكر این نكته لازم است كه درباره پاره اى از مسایل اجتماعى، امنیتى و سیاسى كه مربوط به حفظ نظام و مصالح اسلام و مسلمین است، احتیاط را نباید از دست داد اما در رفتارهاى شخصى و روابط عادى زندگى، افراد با یكدیگر ملاك و میزان خوش بینى و بدبینى همان یقین داشتن به بدى افراد است.
در رابطه با مشكل شما نکاتی کلی را یادآور می شویم امید است در همین سطوح مفید واقع گردد:
1. نشست و برخاست کردن با افراد شکاک و بدبین، باعث افزایش شک و تردیدهاست که باید از آن پرهیز کرد.
3. مطالعه خوش بینی و ثمرات و فوائد آن می تواند در گسترش این صفت و کاهش بدگمانی مؤثر باشد.
4. سعی شود با افرادی هم سخن شوید که روحیه و امید و خوش بینی در رفتار و افکارشان وجود دارد.
5. یادآوری نعمت های الهی و داشته های خود در زندگی مشترك و در ارتباط با همسرتان و ارج گذاشتن نسبت به آنها، روح امید و خوشبینی را افزایش می دهد.
6. خوب است بدانید اگر شک و تردیدها بی مورد ادامه یابد، گاهی به حدی می رسد که به عنوان یک اختلال اضطرابی یعنی وسواس تلقی می شود.
7. ممكن است شما این رفتار را حفظ عشق می پندارید و مثبت، اما در حقیقت چیزی جز یک فکر منفی و سوء ظن بی مورد نیست. اگر بخواهید همه رفتارهای همسرتان را در اجتماع با این دیدگاه نگران تنظیم نمایید به مشکلات وسیعتر و عمیقتری دچار خواهد شد.
8. مسلمان نباید به مسلمانان بدگمان باشد و این روحیه براى آدمى مضر مى باشد، در نتیجه، سوء ظن نسبت به دیگران موجب وارد شدن ضررهاى فراوان معنوى و حتى مادى به انسان مى گردد.
9. سوء ظن بیجا، زیان های فردی و اجتماعی زیادی دارد. از زیان های فردی آن در صورتی که شدت یابد این است که سرچشمه ناراحتی های روحی و موجب اضطراب و نگرانی می شود، از همنشینی با دوستان و رفت و آمدهای مفید گریزان می شود. به تنهایی و گوشه گیری بیشتر تمایل پیدا می کند و بدین جهت از نشاط روحی بی بهره می گردد.
10. از روش ذهن گردانی استفاده كرده و تلاش كنید هرگاه فكر بدی درباره همسرتان به ذهنتان آمد سریعاً فكر خود را به امر دیگری مشغول كنید و افكار مثبتی از همسرتان در ذهن خود پرورش دهید. این روش به شما كمك می كند تا بتوانید بر سوء ظن خود غلبه كنید.
11. بعضی از افكار خود را در فضایی عاطفی و مناسب،  می توانید با همسر خود مطرح كنید تا با توضیح او آرام شوید اما دقت كنید كه این توضیح خواهی زیاد تكرار نشود و او احساس بدبینی نكند.
12. باید راه هایی را كه ممكن است با آن، عمل و یا رفتار همسرتان را توجیه كنید، بررسی نمایید و تا ممكن است عمل او را به نحوی توجیه كنید و برای آن وجه درستی بسازید. مثلا توجه داشته باشید كه به هر حال، زنان در خارج از خانه، با مردان دیگر برخورد دارند. برخوردهای آنان دلیل بر توجه عاطفی همسرتان نسبت به مردان دیگر نمی شود. این فقط همسر شما نیست كه با مردان نامحرم دیگر، روبه رو می شود. آیا می توان همه برخوردهای معمولی زنان با مردان را بر توجه عاطفی آنان نسبت به مردان تلقی نمود. پیداست كه این گونه نیست.
13. با دعا از درگاه الهی و توسل به ائمه (علیهم السلام) بخواهیم دلِ ما را از آلودگی ها و بدبینی ها پاك كند.
----------------------------------------
منبع: پرسمان دانشجویی اخلاق وعرفان