حدیث حماسه

نشود زمزمه خون شهیدان خاموش
سوز عرفانی این نغمه، زسازی دگر است
در سال های حماسه و خون، بودند ققنوس های عاشقی که به آتش زدند و جانی دوباره یافتند.آنان، مسافران وادی عرفان بودند که پروانه وار گرد شمع ولایت سوختند و افتخار بوسه بر دستان خویش را از مقتدایشان داشتند. از آن جماعت روحانی، برگزیدگانی ماندند تا برای همه نسل های تمام عصرها، پرواز سینه سرخان مهاجر را روایت کنند. حکایت پرستوهای شکسته بالی که بهار را به دشت های شقایق دعوت کردند و یادگار مرغان مهاجر دریای نور، که سطر سطر حکایت عشق و مردانگی و ایثار و شجاعت را، در حدیث حماسه خلاصه کردند. یادشان گرامی و خاطره هاشان بر صحیفه روزگار ماندگار و جاودانه باد.

چهره های جنگ

با شعله ورشدن آتش جنگ عراق علیه ایران، حادثه ای دو چهره، یکی تاریک و نفرت انگیز و دیگری تابناک و افتخارآمیز، در تاریخ رقم خورد. در طرف تاریک این حادثه، تجاوز و ستم در زشت ترین شکل ترسیم شد و در چهره تابناک آن، دفاع و حماسه، در زیباترین صورت تجّلی یافت. در سمت و سوی تاریک، تجاوزگران، پست ترین خصلت ها و رفتارهای غیر انسانی را به نمایش گذاشتند و در سمت و سوی تابناک، مدافعان، والاترین خصلت ها و رفتارهای انسانی را نشان دادند. در این حادثه، تنها رویارویی مهاجمان و مدافعان نبود، بلکه ستم و حماسه، رفتارهای زشت و زیبا و ضد ارزش و ارزش ها نیز به مصاف یکدیگر شتافتند و هر یک، توان خود را به رخ دیگری کشیدند. سرانجام از این مصاف، حماسه، رفتارهای زیبا و ارزش ها، فاتح و سربلند بیرون آمد.

رمز پیروزی

از عوامل مهّم پیروزی بر دشمن، ارزش هایی بود که در حماسه دفاع مقّدس تبلور یافت و همه در فرهنگ ناب اسلامی و باورهای دینی رزمندگان اسلام ریشه داشت. آنان بر اساس آموزه های قرآنی، ارتباط خود را با خداوند متعال که همه امور در دست او و به خواست اوست، نزدیک و استوار کرده بودند. این ارتباط که با یاد خدا و نماز و انس با قرآن و دعا و راز و نیازهای شبانه در سنگرها و نیز اخلاص مندی و توکّل پدید می آمد، آرامش را بر گستره جانشان چیره، و از امداد و نصرت الاهی برخوردار می ساخت. همین ارتباط، سرانجام آنان را مشتاق دیدار دوست و نظاره کردن «وجه اللّه» می کرد؛ اشتیاقی که آغازش بی اعتنایی به دنیا و انجامش، شهامت و رشادت و حماسه و شهادت طلبی بود.

سند پر افتخار ایران

ملّت مسلمان و شریف ایران، جنگ های بسیاری را تجربه کرده و از سر گذرانده است. بیگانگان، بارها سرزمین ایران را عرصه تاخت و تاز قرار داده اند و فرزندان رشید ملت ایران نیز، همواره پرچم مقاومت را برافراشته، در برابر آنان سینه سپر کرده اند. گاه دشمن در تهاجمش توفیق یافته و گاه ناکام مانده است، امّا بی گمان با شکوه ترین حماسه دفاعی ملت مسلمان ایران، در دوران هشت سال درخشان و پرافتخار دفاع مقّدس رقم خورد. آن چه دفاع مقدس را در کارنامه دفاعی این ملت از حدود دویست سال پیش به این طرف، برجسته و بی مانند ساخته، ناکام ماندن دشمن در دستیابی به اهداف تجاوز، به ویژه جدا کردن بخشی از ایران و ضمیمه کردن آن به خاک خود است و این برای همیشه تاریخ، سندی پرافتخار برای ملت ایران به یادگار خواهد ماند.

دین محوری، راز پیروزی

دشمن زمانی تهاجم به این سامان را آغاز کرد که فقیهی عادل، رهبریِ ملت و فرماندهی کل نیروهای مسلّح ما را بر عهده داشت. حضرت امام خمینی رحمه الله با توکل به خداوند متعال و عزمی راسخ و قاطعیتی کم نظیر و نفوذ معنوی که در میان ملت و رزمندگان داشت، توانست توان روحی و معنوی رزمندگان صف شکن را برای مقابله همه جانبه با دشمن بسیج و سامان دهی کند. وحدت و حضور یک پارچه ملت، به ویژه عالمان دین و روحانیان، و نیز گستره مدافعان در شکل نیروهای بسیج که نقشی حیاتی و کارساز بر عهده داشتند، ویژگی ممتاز و بی سابقه دفاع مقدس ملت ایران است. تمسک فرماندهان و رزمندگان به فرهنگ ناب اسلامی، الهام گرفتن از باورهای ژرف دینی، اقتدا به سیره جهادی معصومان علیهم السلام به ویژه نهضت حرکت آفرین عاشورا، آراسته شدن به ارزش های پیروزی آفرین اسلام و امید داشتن به امدادهای غیبی، از شمار این ویژگی هاست.

وحدت، رمز پیروزی

یکی از زیباترین صفاتی که در عرصه دفاع مقدس تجلی یافت، وحدت و همدلی رزمندگان اسلام بود. دلیرمردان میدان نبرد، از قرآن کریم فراگرفته بودند که به یکدیگر محّبت و مهر ورزند. و برادری و همدلی پیشه کنند؛ که در این صورت، رابطه دو سویه فرماندهان و نیروها سامان می یافت و اثر شگرفش را در سخت ترین لحظه های نبرد نشان می داد. این محّبت و عشق ژرف، ایثار، فداکاری، گذشت و وحدت را به دنبال داشت؛ ایثاری که از اندک اندوخته مالی تا گوهر نفیس جان را شامل می شد. نیز از این کتاب آسمانی و رهنمودهای آن آموخته بودند که در برابر دشمنِ خوار و ذلیل و حقیر، استوار و سرفراز و با اراده باشند، تا عظمت اسلام و مسلمانان را به جهانیان نشان دهند.

هشت سال حماسه

عطر ایثار و فداکاری، دشت و کوه و سنگرها و میدان ها و خاکریزها را معطر ساخته و به جبهه هامان هوای ملکوتی و فضای بهشتی و عطرآگینی بخشیده بود. هشت سال صبوری، مقاومت، رشادت، شهامت، ایثار، فداکاری و اخلاص و ایمان، خاطرات شیرین حماسه دفاع مقدس بود که در تاریخ دنیا جاودانه شد. شیرمردان میدان نبرد، دلیرانه جنگیدند و حافظ خاک پاک میهن آزادمان و شرف و ناموس این سرزمین سبز بودند تا مبادا دستان ناپاک دشمنان، بار دیگر بر این خاک چیره شود و غیرتِ مردان مردِ ایرانی خدشه دار گردد. چه شجاعانه جنگیدند و چه جاودانه شهد شیرین شهادت نوشیدند. یادشان گرامی و راهشان پر رهرو.

قصه جنگ

در سحرگاهان ۳۱ شهریور ماه ۱۳۵۹، خواب شیرین کودکان این سرزمین، به کابوسی وحشتناک تبدیل شد. هجوم وحشیانه دیوسیرتانی که تاب تحمل آبادی و آزادی این آب و خاک را نداشتند و خام اندیشانه، فتح سه روزه تهران را در خواب می دیدند، ایران را صحنه رزمی ناجوانمردانه و نابرابر قرار داد و حماسه ها آفریده شد؛ زیرا یک طرف دشمن تجهیز شده، و طرف دیگر، مردمانی آزاده با دستانی خالی. این جنگ نابرابر و تحمیلی، هشت سال به طول انجامید و ایران به خود می بالد که در این سال ها، سرفرازی و افتخار را در برابر دید دنیا به نمایش گذاشت، به طوری که همگان از دوست و دشمن اقرار کردند که ایرانی آزاد و آزاده و سرفراز است و ایران اسلامی، آباد و آزاد خواهد ماند.

رهبری امام خمینی رحمه الله در دفاع مقدس

یکی از مهم ترین دلایل پیروزی انقلاب اسلامی در هشت سال جنگ تحمیلی، رهبری امام خمینی رحمه الله به شکل جامع و در همه امور بود. باید رمز شکوفایی باورها و ارزش های معنوی در ملت بزرگ ایران و تأثیر سترگ این باورها و ارزش ها در پیروزی های حماسه دفاع مقدّس را، در نفحات الاهی و سخنان دلنشین احیاگر فرهنگ اسلام ناب محمّدی صلی الله علیه و آله در عصر حاضر، حضرت امام خمینی رحمه الله جست و جو کرد. شخصیت معنوی و نافذ حضرت امام رحمه الله با داشتن ویژگی های اخلاقی برجسته ای که مجموع آن ها را به ندرت می توان در انسانی یافت، و نیز عشق و محبت وصف ناپذیر رزمندگان اسلام به ایشان که از باورهای ژرف آنان سرچشمه می گرفت، از امام، رهبری بی مانند ساخته بود که سیره عملی اش در دفاع مقدس تأثیری عمیق و انکارناپذیر بر جای نهاد.

ویژگی های رهبری امام خمینی رحمه الله در دفاع مقدس

از ویژگی های مهم حضرت امام خمینی رحمه الله که نقش به سزایی در پیروزی رزمندگان داشت، شجاعت ایشان بود. به تعبیر یکی از عالمان «او ترس را ترساند که به دل های اولیای الاهی راه نیابد... او هرگز نترسید و نترساند». چنان که خودشان فرمودند: «نترسید از این هیاهوها؛ هیاهویی است که می کنند که ما را با همان هیاهوها بترسانند». ویژگی دیگر امام، طمأنینه ایشان بود. این طمأنینه قلبی، تأثیر مهمی در تصمیم گیری های امام در طول آن سال ها داشت و عامل مؤثری برای استقامت رزمندگان در صحنه نبرد و تقویت روحیه آنان در مقابل هجوم دشمن بود. شهادت طلبی، تواضع و فروتنی، محبت و صمیمیت، قاطعیت، سازش ناپذیری، استقامت، دشمن شناسی، نیرنگ شناسی و الگوگیری از سیره معصومان علیهم السلام از بارزترین ویژگی های آن رهبر بی همتا و فرزانه به شمار می آمد.

رزمندگان بی همتا

و رزمندگان اسلام به ارزش های والای صفای باطن، صداقت و اخلاص آراسته بودند و می توان ادعا کرد که آنان به راستی «مجاهدان فی سبیل اللّه» بودند که برای حفظ کیان اسلام، عزّت و سربلندی مسلمانان و حراست از انقلاب و نظام اسلامی، مردانه می جنگیدند. از دیگر ویژگی های آنان، توکّل و اعتماد به خداوند متعال است که این هم ثمره باورهای ژرف دینی آنان بود. رزمندگان اسلام از یک سو فتح و پیروزی را تنها از خدا می دانستند و از سوی دیگر، به امداد و نصرت غیبی اعتقاد راسخ داشتند. از این رو، خود و سلاح و تجهیزات را تنها وسیله می دانستند و با اعتماد و توکّل به خداوند متعال، کارها را به او واگذار می کردند و چون وعده های الاهی تخلف ناپذیرند، خداوند متعال نیز این توکّل و اعتماد را بی پاسخ نمی گذاشت.

منبع: گلبرگ - شهریور ۱۳۸۳، شماره ۵۴ - حدیث حماسه(آغاز هفته دفاع مقدس)