مقدمه:
از ماجرای ازدواج حضرت علی علیه السلام و حضرت فاطمه علیهاالسلام نکات بسیار جالبی را می آموزیم که اگر خواهان سعادتیم و پیروی راستین اسلام ، بایستی تا مرز توان تلاش کنیم تا مراحل اول ازدواج بر مبنای صحیحی صورت گیرد، و دوم آنکه ساده زیستی در تمام شوون زندگی جامعه و بخصوص ازدواج راه یابد ، و گرنه قید و بندهای اجتماعی در امر ازدواج که بیشتر نشأت گرفته از فرهنگ غیر اسلامی و یا ساخته و پرداخته ی ذهن های کوتاه مادی و اشرافی است چون غل و زنجیر بر دست و پای جوانان و والدین آنها می افتد و هر روز این غل و زنجیر بزرگتر و سنگین تر می شود ، تا جایی که امکان هر نوع حرکت صحیحی را می گیرد و حیات جامعه را به سوی نابودی می کشاند ، و بر فساد و نابسامانی های روانی و مشکلات اخلاقی می افزاید.
درس هائی که از ازدواج حضرت علی و فاطمه زهرا علیهماالسلام می گیریم از این قرار است:

1- کفو و همتا بودن:
یکی از اصول اساسی و رازهای موفقیت ازدواج ، کفو و همتا بودن دختر و پسر با هم است ، زیرا تنها در صورت همتا و همشأن بودن دو زوج است که درک متقابل آنان از یکدیگر امکان پذیر است.
برخی تصور می کنند کفویت تنها به شرائط ظاهری از قبیل مسائل نژادی و یا وضعیت مادی و رفاهی بستگی دارد. در صورتی که چنین نیست، بلکه همتایی و هم سوئی آرمان ها ، خواست ها و تمایلات روحی و روانی افراد ، میزان آگاهی های علمی و دینی و میزان تعهد عملی به مکتب و مذهب ، و ارزش نهادن به ویژگی های اخلاقی و فرهنگی است.
اگر مسئله همتایی نبود ، بدون تردید دختران زیبایی در مدینه بودند که از ازدواج با حضرت علی علیه السلام خرسند می شدند. اما او حتی از آنان خواستگاری هم نکرد و برای حضرت فاطمه علیهماالسلام نیز خواستگاران فراوانی بودند امّا حضرت فاطمه علیهماالسلام و پیامبرصلی الله علیه و آله به این وصلت ها راضی نشدند تنها حضرت فاطمه علیهاالسلام و روح والای او بود که زیبایی ها و شکوه معنوی حضرت علی علیه السلام را درک می کرد در این مورد پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمودند: اگر خدا علی را نمی  آفرید برای فاطمه کفو و همتایی وجود نداشت. (1)
2- خواستگاری بدون واسطه
خواستگاری بدون هیچ تشریفات و حضور واسطه انجام شد و حضرت علی علیه السلام شخصاً به خواستگاری حضرت فاطمه علیهاالسلام از پیامبر صلی الله علیه وآله اقدام نمود.
3- شرط اول رضایت دختر
پیامبر گرامی صلی الله علیه وآله بدون رضایت دخترش حضرت فاطمه علیهاالسلام به خواستگار پاسخ مثبت نداد.
4- قناعت
در تهیه جهیزیه به ضروری ترین و ابتدائی ترین وسائل زندگی در آن عصر بسنده شد، از سیرت پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله می آموزیم که بایستی در الگوی مصرف تجدید نظر کنیم و در زندگی فناپذیر و زودگذر دنیا به حداقل ممکن قناعت ورزیم تا از گذرگاه پرهیاهوی زندگی سبکبار بگذریم و تن به بردگی این و آن ندهیم.
مگر حضرت فاطمه علیها السلام دختر پیامبر صلی الله علیه وآله رهبر بی نظیر مسلمانان نبود؟ مگر از نژاد بنی هاشم یعنی اصیل ترین و شریف ترین تیره های عرب به حساب نمی آمد؟ مگر مادرش حضرت خدیجه علیها السلام ثروتمندترین زن عرب در عصر خویش نبود؟ مگر از همه جهات علمی فردی آگاهتر و اندیشمندتر از همگان نبود؟ مگر پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه وآله نمی توانست جهیزیه زیادی را همراه دخترش کند؟
پاسخ همه این سوالات «مثبت» است اما منش و روش پیامبر عظیم الشأن اسلام صلی الله علیه و آله و خاندانش بر ساده زیستی استوار است (2)
متأسفانه در برخی خانواده ها به خصوص قشر مرفه جامعه جهیزیه دخترانشان نمایشگاه بین المللی کاملی است از لوازم خانگی داخلی و خارجی که برقش چشم های ظاهربین را خیره می کند.
5- مهیا کردن خانه برای ورود عروس
اکنون ببینیم علی بن ابیطالب علیه السلام شهسوار اسلام و محبوب ترین مردان و نزدیکترین آنان در نزد خدا و رسول خدا چه داشت و چه تهیه کرد:
ابن شهر آشوب در مناقب نقل می کند: که حضرت علی علیه السلام نیز اتاق خود را برای عروسی آماده کرد. بدین ترتیب که:
ابتدا مقداری ماسه کف اطاق پهن کرد و چوبی هم تهیه نمود به دو طرف اتاق وصل کرد تا لباس های خود را روی آن بیندازد، و یک پوست گوسفند هم کف اتاق انداخت، و یک بالش نیز که داخلش را از لیف خرما پر کرده بودند در آنجا نهاد. (3) همین .

منبع: کتاب شفیعه ی محشر یا مظلومه ی پیامبر

-----------------------
پي نوشت :
1- ینابیع الموده، ص 177 و 237.
2- زندگانی فاطمه زهرا علیهاالسلام تألیف محمد قاسم پور با مقدمه آیت الله مرعشی نجفی ص47.
3- زندگانی حضرت فاطمه علیها السلام و دختران آن حضرت مولف سیدهاشم رسولی محلاتی ص 56.